ถังดับเพลิง

 อุบัติเหตหรือเหตุการณ์ฉุกเฉินเป็นสิ่งที่ไม่มีผู้ใดอยากให้เกิดขึ้นทั้งนั้น  อุบัติเหตุหรือเหตุฉุกเฉินบางครั้งอาจจะมีสิ่งที่เป็นตัวสร้างความเสียหาย  ทั้งทรัพย์สินหรือบุคคลอย่างรุนแรง นั่นก็คือ  การเกิดเหตุอัคคีภัยหรือเพลิงไหม้นั่นเอง  ซึ่งเราก็มีวิธีที่จะรับมือกับเหตุเพลิงไหม้พวกนี้เช่นกัน

         อุปกรณ์ที่พูดได้ว่าสำคัญที่สุดในการระงับเหตุเพลิงไหม้เบื้องต้นนั้นก็คือ อุปกรณ์ดับเพลิง ที่พวกเรามักจะเรียกติดปากว่า “ถังดับเพลิง” แต่ถ้าจะพูดให้ติดตลกหน่อยก็จะเป็น “หม้อดับเพลิง” เป็นต้น  ก่อนอื่นเรามาทำความรู้จักกับเจ้าถังดับเพลิงกันก่อนว่า  ทำไมถึงเป็นเครื่องมือที่สามารถดับเพลิงได้อย่างมีประสิทธิภาพและดีเยี่ยม
          ถังดับเพลิงนั้น  ความจริงแล้วมีมากหลากหลายประเภท  โดยส่วนใหญ่แล้วจะแบ่งตามแต่ลักษณะของเพลิงไหม้ที่เกิดขึ้น  ซึ่งตามหลักสากลนั้นจะแบ่งประเภทของเพลิงไหม้/ไฟออกเป็นทั้งหมด 4 ประเภท ดังต่อไปนี้

         A   --->  เป็นไฟที่เกิดจากของแข็ง เช่น ไม้ กระดาษ ผ้า เป็นต้น
         B  --->   เป็นไฟที่เกิดจากของเหลวติดไฟ เช่น น้ำมัน ก๊าซ เป็นต้น
         C  --->   เป็นไฟที่เกิดจากอุปกรณ์ไฟฟ้า เช่น ไฟไหม้หม้อแปลน เป็นต้น
         D  --->   เป็นไฟที่เกิดจากโลหะติดไฟ เช่น สารแมกนีเซียม เป็นต้น
ประเภทของเพลิงไหม้

          ถังดับเพลิงที่เราจะนำมาให้ทุกคนรู้จักกันในวันนี้ คือ “ถังดับเพลิงที่เป็นแบบผงเคมีแห้ง” และ “ถังดับเพลิงผงเคมีแห้ง” ถังดับเพลิงทั้ง 2 ชนิดนี้มีคุณสมบัติที่สามารถจะดับเพลิงได้ด้วยกันทั้งหมด 3 ประเภทเชื้อเพลิง  นั่นก็คือ Class A  Class B และ Class C โดยประสิทธิภาพในการดับเพลิงนั้นจะขึ้นอยู่กับสิ่งที่เราเรียกว่า “Fire  rating” โดยประกาศของกฎกระทรวงตามพระราชกิจจานุเบกา เรื่อง “สถาที่เก็บน้ำมันเชื้อเพลิง ประกาศ ณ วันที่ 30 มกราคม 2551” โดยมีเนื้อหาสำคัญเกี่ยวกับเจ้าประสิทธิภาพในการดับเพลิงดังนี้

          “สถานที่มีการเก็บน้ำมันเชื้อเพลิงทุกชนิดจะต้องจัดให้มีเครื่องดับเพลิงชนิดผงเคมีแห้งขนาดบรรจุไม่น้อยกว่า 6.80 กิโลกัรม  พร้อมกับมีความสามารถในการดับเพลิงไม่น้อยกว่า 3A 40B  ตามมาตรฐานระบบป้องกันอัคคีภัยของวิศวกรรมสถาน”
คำถามที่เกิดขึ้น ?เราจะรู้ได้อย่างไรว่าถังดับเพลิงที่มีอยู่นั้นมีประสิทธิภาพในการดับเพลิงสูง

          การดู Fire  rating  ของถังดับเพลิงส่วนใหญ่จะติดอยู่ที่ตัวถังดับเพลิง  ขึ้นอยู่แต่ละบริษัทว่าจะอยู่ในตำแหน่งใดถังดับเพลิงทุกถัง  ทุกแบบจะมีแรงดันในการใช้งานของถังตามแต่ประเภทของการดับเพลิง  โดยถังดับเพลิงชนิดผงเคมีแห้งนั้น  จะมีแรงดันใช้งานอยู่ที่ 195 psi โดยให้สังเกตที่เกจ์วัดความดัน  ซึ่งตามมาตรฐานถังทุกใบที่มีการใช้งานที่มีแรงดันนั้น  ตัวถังทุกใบจะต้องผ่านการทดสอบถังตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม มอก. 332-1994  เราพูดถึงประสิทธิภาพของอุปกรณ์มาก็มากแล้ว  ก็จะขอกล่าวถึงเรื่องสำคัญอีกหนึ่งเรื่องที่มีความสำคัญไม่น้อยไปกว่ากันก็คือวิธีการใช้งาน  โดยมีหลักการใช้ง่ายๆ อยู่ 4 ขั้นตอนคือ

          1.  ดึง = ดึงสลักออก
          2.  ปลด = ปลดสายฉีด
          3.  กด = กดเพื่อทดสอบ/ใช้งาน
          4.  ส่าย = ส่ายข้อมือ

         สิ่งสำคัญที่สุดในการเข้าดับเพลิงด้วยถังดับเพลิงผงเคมีแห้งนั้น  ต้องเข้าดับเพลิงเหนือลมทุกครั้ง  เป็นอย่างไรกันบ้างครับกับความรู้เกี่ยวกับอุปกรณ์ดับเพลิงขั้นต้นที่เราเรียกว่า “ถังดับเพลิงผงเคมีแห้ง” ถ้าเรามีอุปกรณ์ที่มีประสิทธิภาพควบคู่ไปกับวิธีการใช้งานที่ถูกต้อง  เชื่อมั่นได้เลยครับว่าความสูญเสียจากอัคคีภัยจะถูกขจัดได้อย่างง่ายดายแน่นอน